ViDA? Vat In the Digital Age, en ja weer in het Engels natuurlijk (wanneer rotten die Engelsen nou eindelijk eens op uit de EU?), in het Nederlands dus gewoon: Btw in het digitale tijdperk. Althans: wat de overheden daar dan van vinden en mee willen. Het keurslijf dat de hele Btw-wetgeving en -administratie aan bedrijven oplegt is namelijk nog niet strak genoeg, de overheid wil nog meer mee kunnen kijken in de keukens van de bedrijven waar het allemaal gebeurt. ViDA wordt dus een soort ‘Big Brother is watching you’ waarbij een bedrijf van iedere verstuurde factuur een kopietje moet afleveren bij de overheid zodat die overheid kan dan meekijken wat er allemaal gebeurt tussen bedrijven en bedrijven en particulieren. Ik ga dan altijd even rekenen: er zijn zo ’n 2,2 miljoen bedrijven in NL, grote en kleine. Laten die gemiddeld nou eens 500 facturen per stuk per jaar versturen, dan hebben we het dus over 1,1 miljard facturen. In Nederland, want ViDA moet EU-breed gaan werken en dus ook de ‘over de grens facturen’ gaan monitoren, zoals dat overigens nu ook al met het ICP/L-systeem gebeurt. Hoeveel bedrijven er in de EU zijn ga ik maar niet opzoeken. Zien we het voor ons allemaal? En dat moet goed gaan? En de wereld verbeteren? Ik ben benieuwd.
De dreigende ineenstorting van ondernemend Nederland lijkt te zijn afgewend, de 2e kamer maant tot kalmte, rust en regelmaat meer tijd. Nadat de regering al aankondigde niet gelijk met bijlen en zwaarden boetes door het land te gaan trekken om al die kwaadwillende ondernemers aan te pakken, wil nu ook de 2e Kamer dat de afschaffing van het handhavingsmoratorium niet op stel en sprong per 01 januari a.s. helemaal ingaat.
Tenminste, als de moties daarvoor uit het debat deze week ook worden aangenomen – in deze bijzondere politieke tijden weet je dat immers maar nooit. Er kwamen de afgelopen weken ook wel erg veel signalen dat zo ’n drastisch omgooien van het roer na 9 jaar ‘gedogen’ en wegkijken tot paniekerige reacties en nogal wat economische schade zouden leiden. Plus natuurlijk de vraag of de de handhaven regels (DBA) eigenlijk wel realistisch zijn, de discussie daarover is eigenlijk nooit goed afgerond. Bedenk: het gaat dus nog steeds over het aanpakken van schijnzelfstandigheid, niet om het fiscaal executeren van alle kleine zelfstandigen. Tenminste, dat is de bedoeling. En de belangrijkste vraag blijft dus hangen: Wat is precies de definitie van schijnzelfstandigheid?
Wat jouw (financiële) plannen voor 2025 zijn weet ik (meestal nog) niet, maar de (financiële) plannen van de nieuwe regering weten we allemaal inmiddels wel. Voor wie nog niet helemaal op de hoogte is verwijs ik kortheidshalve naar bijvoorbeeld deze site, of deze, of deze, of deze. Een overzichtje van wat diverse accountants- en belastingadvieskantoren allemaal zagen vind jehier.
Ik vind het ieder jaar weer leuk om al die financiële plannen met die enorme bedragen eens terug te brengen tot behapbare cijfers, oftewel (in het rekenkundige vakjargon) amortiseren. We zijn volgend jaar in dit land met zo ’n (ruime) 18 miljoen, dus deel ik al die grote bedragen eens door 18 miljoen, dan hebben we het ineens over jouw en mijn portemonnee bankrekening. De regering wil in 2025 zo ’n € 457 miljard gaan uitgeven, een ruime € 25.000 per gemiddelde inwoner. Daarvoor gaan ze zo ’n € 425 miljard aan belastinggeld bij ons ophalen, dus zo ’n € 23.500 gemiddeld per neus. Het tekort (zo ’n € 1.500 per neus, in totaal bijna € 32 miljard) gaan ze lenen. Waar komt het belastinggeld vandaan? Het meeste komt van de Loon- en Inkomstenbelasting, een ruime € 97 miljard, zo ’n € 5.500 per inwoner gemiddeld, direct gevolgd door de Btw en accijnzen, samen een kleine € 85 miljard, € 5.250 gemiddeld per inwoner. Andere grote inkomstenbronnen: Zorgpremies (bijna € 41 miljard, € 2.300 per neus), premies volksverzekeringen (bijna € 47 miljard, € 2.600) en de Vennootschapsbelasting (bijna € 47 miljard). En waar gaat dat geld dan heen? De grootste uitgavenpost is de Sociale Zekerheid met bijna € 115 miljard (€ 6.400 per neus), de Zorg met ook bijna € 115 miljard is een dure post en ook subsidies aan gemeenten & provincies en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap tikken met ieder ruim 53 miljard stevig aan. Om tot slot nog even op dat lenen terug te komen: aan rentebetalingen daarvoor zijn we in 2025 een kleine € 9 miljard kwijt, zo ’n € 500 per neus dus. Maar ach, soms zit het mee en soms zit het tegen….
Langzaamaan komt er steeds meer duidelijkheid over hoe de overheid de Hoge Raad de belastingheffing over privévermogen in Box 3 wil gaan regelen. De afgelopen week verschenen er weer een aantal belangrijke uitspraken waarmee het cirkeltje nu wel bijna rond is. Wat de Belastingdienst afgelopen week overigens ook bekend maakte was dat zij niet voor 2028 in staat is om (geautomatiseerd) met de nieuwe regels te werken, dus tot en met 2027 blijven we fröbelen met het materiaal dat we hebben.
Nog eens even kort samenvatten. Eind 2021 verklaarde de Hoge Raad de tot dan toe geldende belastingwetgeving illegaal, met terugwerkende kracht. Zo ’n half jaar later kwam de regering met aangepaste regels (het ‘rechtsherstel’) in een poging het tij nog te keren en de belastingplichtigen mochten tussen het oude en dit nieuwe systeem kiezen. Alleen: beide systemen waren gebaseerd op (een soort van) forfaitaire berekening en juist dat mocht van de Hoge Raad niet, alleen belasting heffen op werkelijk behaald rendement was in overeenstemming met de Europese wetgeving. Dus verplaatste de discussie zich naar wat ‘werkelijk rendement’ nou precies is en hoe je dat dan uitrekent. De laatste uitspraken van de Hoge Raad gingen juist daarover.
Dat rente op spaargeld, dividend op aandelen of ontvangen huur van een verhuurd eigendom belast rendement is, is al wel duidelijk. Maar is bijvoorbeeld waardestijging van aandelen (of een 2e huis, al dan niet verhuurd) zonder dat er verkocht is een belaste waardestijging (de ongerealiseerde rendementen)? Ja dus. In januari aandelen gekocht voor € 10.000 en die in september verkocht voor € 12.000 is dus € 2.000 gerealiseerd belast rendement en datzelfde geldt als die aandelen op 01 januari in eigendom waren en op 31 december nog steeds, alleen is dat dan ongerealiseerd rendement – desalniettemin belast. Een verhuurd huisje in eigendom? Dan is natuurlijk de ontvangen huur belast, maar ook de waardestijging in het belastingjaar (volgens de WOZ). Tweede kwestie: mogen er beheerskosten worden afgetrokken van dat fiscale rendement? Nee. Wel aftrekbaar is de rente op leningen die zijn aangegaan voor dat bezit. Derde kwestie: wanneer wordt het fiscale rendement behaald? Op het moment dat het ontvangen wordt. Banken schrijven de rente over het jaar ervoor nogal eens bij op 01 januari van het jaar daarna, dan is die rente als rendement dus belast in het fiscale jaar waar die 01 januari in valt. Idem met dividend, huur, etc. Vierde kwestie: wat te doen met verliezen, waardedalingen? Die zijn in het fiscale jaar waarin ze ontstaan verrekenbaar met positieve rendementen in dat jaar, maar gaan niet mee naar de toekomst, noch zijn ze verrekenbaar met rendementen uit het verleden. Dus wel verliezen, maar geen ander positief rendement? Jammer dan.
Al deze zaken zijn dus (heel) anders dan wat de Belastingdienst nu doet, terwijl het dus eigenlijk wel zo zou moeten. Wie daar nadeel van ondervindt (bij wie het werkelijke rendement dus lager is dan het forfaitaire) kan bezwaar maken tegen de aanslag, een beroep doen op de uitspraak van de Hoge Raad en dan zal door Belastingdienst een lagere aanslag worden opgelegd. Met wel een addertje onder het gras: dat dat rendement lager is moet wel bewezen worden, het zogenaamde tegenbewijs, en dat moet de belastingplichtige zelf (laten) doen. De Belastingdienst is nu bezig voor die tegenbewijslevering een formulier te ontwikkelen (OWR, Opgave Werkelijk Rendement) en dat formulier komt waarschijnlijk rond juni 2025 beschikbaar. Voor de fiscale jaren 2019 en 2020 moet alleen wel voor eind 2024 bezwaar gemaakt worden om te voorkomen dat die aanslagen verjaren (5 jaar). Aanslagen 2021 en later zijn door de Belastingdienst niet behandeld als daar Box3-vermogen in zat, anders dan spaargelden; de Belastingdienst gaat nu beginnen die aanslagen ook definitief af te wikkelen. Dat wordt dus……. rekenen!
Wie ‘een auto van de zaak’ heeft en wil aantonen (bewijzen) dat daarmee minder dan 500 kilometer per jaar privé gereden wordt moet lijstjes bijhouden, sluitende lijstjes zelfs. Hoe die lijstjes eruit moesten zien bleef altijd wat in het ongewisse, zolang het maar voldoende ‘aangetoond’ werd. Om het oerwoud aan verschillende soorten lijstjes (handmatige lijstjes, boekjes, geautomatiseerde km-registraties) wat terug te kappen met een begaanbaar pad heeft de Belastingdienst een standaard rittenstaat gemaakt. Doe er je voordeel mee! Ook prima geschikt voor allerlei andere soorten rittenadministraties trouwens!
Het lijkt erop dat onze nieuwe regering ook voortgaat op de ingeslagen weg richting een verplichte ArbeidsOngeschiktheidsVerzekering (AOV) voor ondernemers (c.q. zelfstandigen), maar de haast is er wel een beetje uitgelopen, aldus RADI. Het plan (wetsontwerp) zou nog in 2024 klaar zijn, maar dat gaan ze niet redden blijkbaar. Waarmee dan de invoering dan ook weer verder naar de toekomst doorschuift.
Dat doorschuiven komt dan (toevallig?) ook wel weer goed uit, want als uitvoerder van die nieuwe regeling (waar dus een kleine 2 miljoen zelfstandigen onder moeten gaan vallen) zou worden uitgevoerd door …. (tromgeroffel): het UWV en wie het nieuws de laatste tijd een beetje gevolgd heeft: daar hebben ze momenteel zo hun eigen problemen. Dat alles laat onverlet dat de overheid dit plan toch gaat doorzetten, dus een oriëntatie op wat er zoals kan en niet kan en wat er zoal te koop is kan zeker geen kwaad. Wie zich in wil lezen, dat kan hier.
Zoals ik hier 2 weken geleden al opschreef: ophef! De overheid (c.q. de Belastingdienst) komt in actie! Dat gaat vast ook gebeuren, maar wel op zijn Nederlands: ‘via een zachte landing en dus geen ‘hysterische jacht’. Vooralsnog dan. Het was nog even afwachten hoe de nieuwe regering met de hele kwestie om zou gaan, het lijkt er nu op dat de plannen van de oude regering gewoon doorgaan, maar dan langzaam – om het lijntje niet te laten breken.
Het jaar 2025 lijkt een overgangsjaar te worden waarin de schijnzelfstandigen er boetevrij vanaf komen en de opdrachtgevers werkgevers niet gelijk met torenhoge boetes onderuit gehaald gaan worden, tenminste, wie zich van zijn goede kant laat zien. In de tussentijd stopt de Belastingdienst met het beoordelen van de modelovereenkomsten. Niet dat er daar nou zoveel van werden gemaakt de laatste tijd, het gaat om het principe. De vraag wordt dus: hoe voorkom je gedoe over die schijnzelfstandigheid? Een hulpsite op mijn vakgebied doet een poging het uit te leggen.
Binnenkort krijgen wij als belastingadviseurs een hoorcollege van de Belastingdienst over hoe de belastingdienst om wil gaan met de recentste uitspraak van de Hoge Raad en hoe dus alle aangiften die nu nog op de plank liggen (vaak nog van 2021) afgewikkeld gaan worden.
Inmiddels stapelen zich de complexe vraagstukken rond de nieuwe regels op, zoals deze. En dat is wel een interessante omdat deze situatie zich wel vaker zal gaan voordoen: de nieuwe regels maken het voordelig om het vermogen anders over fiscale partners te verdelen dan onder de oude regels. Mag dus niet, aldus de Belastingdienst en dat wordt dan weer een rechtszaak lijkt mij zo. Een heel ander idee las ik afgelopen week ook: ‘maak milieuschade bepalend voor belasting Box3‘. Ja, dat is ook een idee natuurlijk. Maarja, hoe bepaal je dat? En wie bepaalt dat? En hoe zet je dat om in cijfers, getallen en percentages? Hoe milieubelastend is spaargeld?
De Kleine Ondernemers Regeling (KOR) voor de Btw was wel erg strak afgesteld en daar is de overheid nu ook achter gekomen, dus worden de teugels wat gevierd vanaf 2025. Die regeling was vanaf het begin geen feest, er begint nu langzaamaan wel wat meer schwung in te komen.
Er komt nu ook een internationale (dat wil zeggen EU) variant voor activiteiten die in een ander EU-land plaatsvinden en dat is dan wel weer mooi. De meeste EU-landen hebben wel een eigen vorm van KOR, maar daar had de NL-ondernemer dus tot nu toe niets aan, vanaf 2025 wel.
Zoals ik vorige week hier dus al schreef: onrust in zzp-land. De Belastingdienst heeft ons inmiddels medegedeeld dat zij vanaf 01 januari 2025 echt gaat controleren en handhaven (ja, dat is even wennen: handhaven!). Zzp ‘ers zien ondertussen al een bui hangen las ik en vooral interessant daar (en niet achter de betaalmuur): de reacties op dat artikel, wat een gekakel en vooral: wat een ‘geen-idee-waar-ik-het-over-heb-maar-ik-heb-wel-een-mening’.
De bank Knab deed een onderzoekje onder haar klanten en ook daar zien de nodige zzp ‘ers een stevige bui aankomen. Of en zo ja waar en hoe die bui precies gaat vallen hangt nog wat in de lucht. De Belastingdienst wil vanaf 2025 dus al losgaan, of de wetgeving daarvoor op tijd klaar is wordt nog een interessante race tegen de klok met als waarschijnlijke uitkomst: dat haalt de finish niet op tijd. Wordt het toch 2026 dus? Nog een maandje of 4 te gaan, als de soep zo heet gegeten wordt als die wordt opgediend. Intussen wordt bij juristen, accountants en aanverwanten druk nagedacht over sluiproutes, olifantenpaadjes en andere slimme oplossingen (want zo gaat dat natuurlijk ook weer). Wat mij dan weer deed denken aan één van mijn eerste singeltjes ooit. Ja, toen al……
