Al jaren (wat zeg ik: al decennia, eeuwen zelfs) wandelt er in de fiscale en juridische wereld een discussie met ons mee: wanneer is iemand nou zelfstandig ondernemer en wanneer werknemer? Is die webbouwer die ik inhuur nu ondernemer (dus factuur) of werknemer (dus loonlijst of uitzendbureau)? Who cares, denk je misschien. Maar zowel voor de juridische positie (wel/geen ontslagbescherming bijvoorbeeld, wel/geen pensioen) als voor de fiscale positie (wel/geen zelfstandigenaftrek bijvoorbeeld) is het antwoord op die vraag cruciaal. En dus hebben vele regeringen geprobeerd deze complexe spaghetti wettelijk te vangen. Je herinnert je misschien nog de DBA en de standaardcontracten (inmiddels weer exit), de zelfstandigheidsverklaring en de VAR (nee, die andere).
Inmiddels is er al een tijdje (weer) een nieuwe regeling van kracht: de Wet Arbeid in Balans. Om te toetsen (controleren) of iemand die zakelijk iets voor je doet wel of geen ondernemer is is in deze wet een webbased vragenlijst belangrijk; daar kan een opdrachtgever nagaan wat de vorm van de arbeidsrelatie is, althans volgens de overheid, Belastingdienst en het UWV. Na lang gepuzzel is er nu een pilot van die vragenlijst online en die vind je (met enige uitleg) onder andere via deze link. Twijfel je over welke wettelijk relatie je hebt met iemand die je betaalt om je te helpen, loop met jouw situatie eens door die vragenlijst (wel eerlijk alles beantwoorden!) en kijk eens wat het eindresultaat is. Het is even wat werk (dus koffie erbij, ruimte in je agenda en de telefoon even op stil), maar deze pilot geeft best aardig inzicht. En als muziekje tijdens het invullen raad ik dit aan. Overigens: die wet (Arbeid in Balans) is al lang van kracht en de regering (Belastingdienst, UWV) kan dus NU al ingrijpen bij ‘flagrant misbruik’ en dat kan ze dus met 5 jaar terugwerkende kracht.